piątek, 7 marca 2014

Tarasy ogrodowe cz. 1 - taras z kamienia

Taras ogrodowy jest bardzo ważnym elementem w ogrodzie - łączy dom z ogrodem. Znajduje się on często w głównym i zazwyczaj największym miejscu w ogrodzie – salonie ogrodowym, który przylega do domu i jest jego przedłużeniem, kolejnym wnętrzem, letnim salonem. Jest miejscem relaksu, spotkań z rodziną oraz przyjaciółmi.

Taras z łamanych płyt kamiennych
Na początku warto zaznaczyć, że o lokalizacji tarasu, jego kształcie i wielkości warto pomyśleć już w fazie projektowania domu. Jeśli tego nie zrobiliśmy, kolejnym dobrym momentem jest etap projektowania ogrodu, ponieważ taras powinien być odpowiednio wkomponowany w cały plan ogrodu a nie być oderwaną od niego „wyspą” co się często zdarza jeśli myślimy w następujący sposób: taras teraz, ogród później. Często zdarza się też, że na skutek nie przemyślanych działań powstają tarasy nie dostosowane do potrzeb domowników – za małe lub za duże, źle wykonane choćby dlatego, że zostało za dużo betonu z wylewania podłóg, czy też trzeba było zagospodarować gruz po budowie domu. Działając w takiej kolejności może się okazać, że taras trzeba będzie przebudować lub też ogród „dostosować” do istniejącego już tarasu. Na etapie projektowania powinno się również podjąć decyzję z jakiego materiału (drewno czy kamień), a co za tym idzie - jaką technologią będzie wykonany taras. Warto rozważyć tu różne możliwości i poradzić się projektanta / wykonawcy, który ma doświadczenie w projektowaniu / budowaniu tarasów. W niniejszym artykule skupimy się na tarasie z kamienia.

Taras z płyt kamiennych
Przygotowanie profesjonalnego, pełnego projektu tarasu to połowa sukcesu. Równie ważne jest jego staranne i solidne wykonanie. Wybierając rodzaj materiału z jakiego wykonamy taras pamiętajmy, aby odpowiadał on naszym potrzebom i upodobaniom oraz współgrał zarówno z naszym domem jak i ogrodem. Tarasy ogrodowe są narażone na działania skrajnych warunków atmosferycznych, od mrozów, poprzez intensywne opady deszczu aż do letnich upałów, dlatego też płyty kamienne muszą być odporne na wszystkie w/w warunki. Różne rodzaje kamienia w różny sposób reagują na zmienne warunki atmosferyczne. Zanim zdecydujemy, który kamień wybrać – powinniśmy wiedzieć jakie konsekwencje niesie za sobą taki czy inny wybór. Równie ważną kwestią, a z punktu widzenia trwałości tarasu, nawet najważniejszą, jest prawidłowo wykonana podbudowa, która musi rozproszyć i przenieść wszystkie obciążenia i naprężenia gruntu tak, aby taras nie popękał.

Taras z kamienia
Kiedy już wstępnie wybierzemy kolor i rodzaj kamienia powinniśmy zdecydować czy płyty kamienne będą nieregularne, łamane czy też równo przycięte i gładkie. Aby taras był trwały kamień powinien mieć równą powierzchnię, być względnie twardy i nie nasiąkliwy. Dzięki temu będzie bardziej odporny na pękanie, porastanie glonami, jak również łatwiejszy w utrzymaniu. Jakość i trwałość płyt kamiennych może większa dzięki obróbce – np. szlifowaniu czy płomieniowaniu, jak również impregnacji. Najczęściej wybieranym materiałem jest granit, różnego rodzaju łupki, gnejs, serpentynit czy bazalt. Można użyć również płyt betonowych imitujących kamień naturalny a nawet kostki brukowej. Jeśli natomiast decydujemy się na ułożenie tarasu z piaskowca to nie może być to tzw. „dzikówka” ale równo cięte płyty, które należy zaimpregnować odpowiednimi do tego preparatami. Piaskowiec - nie zaimpregnowany odpowiednio - jest zbyt miękki, nie odporny na ścieranie, chłonie wodę przez co porasta glonami oraz pęka w wyniku zamarzania i rozmarzania wchłoniętej wody. 

Płyty kamienne powinny mieć minimalną grubość 2 cm. W zasadzie tak cienkie płyty powinny być układane na wylanej płycie tarasu z zastosowaniem kleju mrozoodpornego o bardzo dużej elastyczności. Grubsze płyty można układać na podbudowie z zagęszczonego kruszywa. Ważne jest, aby użyć do tego łamanego kruszywa, a nie na przykład żwiru, który jest trudny do zagęszczenia.

Ponieważ płyty kamienne na ogół różnią się swoją grubością (nawet o kilka centymetrów) to podczas układania ich obok siebie dobierajmy te, których grubość jest zbliżona. Pamiętajmy o zachowaniu spadku, który powinien wynosić około 2% (2 cm spadku na każde 100 cm). Im bardziej płyty będą do siebie przylegać tym naturalniej będą wyglądały. Po ułożeniu płyty w odpowiednim miejscu, dociskamy ją dokładnie na całej powierzchni używając do tego gumowego młotka i cały czas weryfikując poprawność jej ułożenia za pomocą poziomnicy. Układajmy płyty w kierunku od domu, przesuwając się stopniowo na obrzeża tarasu. Podczas pracy warto co jakiś czas wstać, odejść od tarasu i spojrzeć na efekty z boku, aby skontrolować, czy kamienie są ułożone tak jak tego chcemy. Po ułożeniu nawierzchni szczeliny między płytami należy zafugować. Można do tego użyć różnych materiałów, począwszy do zwykłej zaprawy cementowej, poprzez bardziej lub mniej specjalistyczne fugi aż do posypki kamiennej. Pamiętajmy jednak o tym, że jeżeli nasza podbudowa nie przepuszcza wody, a spoiny wypełnione są np. luźnym kruszywem, wówczas pomiędzy kamieniami będzie zalegała woda, która może zamarzać i uszkadzać kamień. W takim przypadku lepiej jest zastosować litą spoinę, która nie będzie przepuszczała wody.

Pomimo tego, iż kamień jest materiałem trwałym – podlega on prawom natury i z czasem będzie się zużywał. Jeśli chcemy by nasz taras przez długie lata wyglądał jak nowy, musimy zadbać o jego prawidłową konserwację. Na rynku dostępne są specjalistyczne środki impregnujące, które zabezpieczą nasz taras nie tylko przez zwyczajnym zużyciem, ale zapewnią też ochronę przed zabrudzeniami, połysk i atrakcyjny wygląd. Przed ich zastosowaniem konieczne jest dokładnie usunięcie z kamieni wszelkich zabrudzeń.